Nói đến dịch thuật, Oversea Translation tin rằng hầu hết mọi người đều kể được vanh vách phiên dịch, biên dịch, dịch công chứng… Tuy nhiên, câu hỏi khái niệm dịch thuật chính xác là gì? Cùng tìm hiểu nhé.
Dịch thuật không chỉ giúp hiểu lịch sử cội nguồn mà còn mở ra sự khám phá về thế giới cũng như sự giao lưu, trao đổi tri thức giữa con ngươi và các dân tộc. Chính vì lẽ đó, dịch thuật luôn đóng vai trò quan trọng trong mọi thời đại, đặc biệt trong xu thế toàn cầu hóa.
Nói đến dịch thuật, Oversea Translation tin rằng hầu hết mọi người đều kể được vanh vách phiên dịch, biên dịch, dịch công chứng… Tuy nhiên, câu hỏi khái niệm dịch thuật là gì? Thì không phải ai cũng trả lời chính xác. Đôi khi còn nhầm lẫn giữa dịch thuật nói chung và hình thức biên dịch. Chính vì vậy, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn trang bị những kiến thức cơ bản và cần thiết nhất về dịch thuật.
Khái niệm dịch thuật
Dịch thuật là gì?
Dịch thuật được hiểu đơn giản là chuyển đổi ngôn ngữ từ một văn bản nguồn sang một văn bản mới bằng một ngôn ngữ khác, nhưng vẫn đảm bảo tương đồng về ý nghĩa và nội dung chuẩn xác với văn bản gốc.
Khái niệm dịch thuật một cách chuẩn xác
Dịch thuật là hoạt động bao gồm việc luận giải ý nghĩa của một đoạn văn - văn bản nguồn và chuyển sang ngôn ngữ khác, tạo thành bản dịch chuẩn xác nội dung, đầy đủ ý nghĩa tương đương với văn bản gốc. Dịch thuật chính là kỹ thuật chuyển đổi từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác.
Dịch thuật có 2 loại: phiên dịch (dịch nói) và biên dịch (dịch viết)
Phiên dịch: chính là việc chuyển đổi ngôn ngữ thông qua lời nói, các thông dịch viên cần có khả năng nghe, nắm bắt nhanh vấn đề và khả năng giải thích tốt, truyền đạt dễ hiểu trong một khoảng thời gian nhất định.
Biên dịch: đây là việc chuyển đổi ngôn ngữ thông qua văn bản. Đối với biên dịch, các dịch giả cần có độ am hiểu sâu rộng về ngôn ngữ gốc cũng như văn hóa của quốc gia đó mới có thể hoàn thành được những văn bản dịch chuẩn xác.
Về cơ bản, cả hai loại dịch thuật này chỉ khác nhau về hình thức thể hiện nhưng tính chất, quy trình dịch thuật đều tương đồng nhau.
Ảnh minh họa
Các phương pháp dịch thuật
Dịch đúng nghĩa (dịch trực tiếp): là phương pháp dịch thuật bảo toàn hình thức ngôn ngữ của nguyên bản đồng thời bản dịch diễn đạt chính xác ý tưởng của nguyên bản, lối hành văn sáng, rõ ràng phù hợp với văn phạm của ngôn ngữ dịch. Đây là phương pháp ứng dụng chuẩn xác nhất cho bản dịch hoàn hảo.
Dịch ý: là phương pháp dịch đối chiếu vi phạm tôn chỉ của phiên dịch. Cốt chỉ chuyển tải được ý tưởng của nguyên bản, và không chỉ tái hiện nguyên bản dưới lớp vỏ của ngôn ngữ khác. Trong trường hợp này, người dịch phải tìm cách thoát khỏi những cấu trúc ràng buộc của văn bản gốc nên bản dịch có thể sẽ dài hơn.
Kiến thức và kỹ năng cần có khi làm nghề dịch thuật
- Am hiểu ngoại ngữ, từ ngữ chuyên môn.
- Kỹ năng tra cứu.
- Teamwork - kỹ năng làm việc nhóm.
- Năng lực dịch thuật.
- Sử dụng công nghệ thông tin.
- Am hiểu tiếng mẹ đẻ.
Ảnh minh họa
Cơ hội và khó khăn khi làm dịch thuật
Cơ hội
- Khám phá những kiến thức mới.
- Mở rộng mối quan hệ.
- Nguồn thu nhập hấp dẫn.
- Cơ hội thăng tiến.
Khó khăn
- Liên tục cập nhật kiến thức mới.
- Am hiểu ngôn ngữ, văn hóa của quốc gia đó.
- Áp lực công việc, tính kỷ luật cao.
- Hiểu tâm lý người nói.
Ảnh minh họa
Những lưu ý cho dịch thuật viên
- Đặc tính sử dụng ngôn ngữ: mỗi quốc gia có nhiều vùng miền khác nhau, mỗi nơi lại có cách sử dụng ngôn ngữ khác nên dịch thuật viên cần phải đặc biệt lưu tâm đến vấn đề này để có cách dịch thuật cũng như sử dụng ngôn ngữ phù hợp.
- Văn hóa của quốc gia: mỗi quốc gia tồn tại một nền văn hóa riêng biệt, vì thế, nếu các dịch thuật viên không am hiểu rõ ràng, rất có thể dẫn đến dịch sai, làm cho người đọc lẫn người nghe hiểu lầm ý nghĩa của bản dịch.
- Lính vực dịch thuật: mỗi lĩnh vực có những từ ngữ chuyên môn mà không phải ai cũng biết và hiểu được, do đó, cần phải tham khảo thông tin chuyên ngành thì mới có thể hiểu rõ và dịch sát nghĩa với văn bản gốc.
Tạm kết
Bài viết trên đây của Oversea Translation có lẽ sẽ giúp bạn phần nào hiểu được khái niệm dịch thuật. Công việc dịch thuật tuy rộng mở nhưng cạnh tranh trong nghề cao. Cần phải thường xuyên update kỹ năng, trau dồi kinh nghiệm để tránh bị đào thải. Những chia sẻ của Oversea Translation hy vọng sẽ mang đến cho bạn những hiểu biết thêm về khái niệm dịch thuật.