Dịch thuật là gì? Dịch thuật là một hoạt động bao gồm việc luận giải ý nghĩa của một đoạn văn/văn bản từ một ngôn ngữ nào đó (văn nguồn) và chuyển sang một ngôn ngữ khác thành một đoạn văn bản mới với ý nghĩa tương đương bản dịch.

Dịch thuật là gì? Thông tin cần biết về ngành dịch thuật

Dịch thuật là gì là thắc mắc của rất nhiều bạn trẻ đặc biệt là các bạn đang muốn tìm hiểu về ngành này. Đây là một hoạt động chuyển đổi ngôn từ một văn bản nguồn sang văn bản mới bằng một ngôn ngữ khác sao cho vẫn đảm bảo được tính tương đồng về mặt ý nghĩa và nội dung chuẩn xác với bản gốc.

Khái niệm chuẩn xác về dịch thuật là gì

Dịch thuật là gì là thắc mắc của nhiều người đặc biệt là những bạn trẻ đang có ý định sẽ chọn nghề này để phát triển tương lai. Đây là hoạt động luận giải ý nghĩa của một văn bản hay đoạn văn từ một ngôn ngữ nào đó sang một ngôn ngữ khác với ý nghĩa tương đương. Dịch thuật được hiểu đơn giản là đem thông tin diễn đạt từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác.

Dịch thuật có 2 hình thức: dịch nói (biên dịch) và dịch viết (phiên dịch).

• Biên dịch: Là hoạt động chuyên thể văn bản viết từ một ngôn ngữ nào đó sang một ngôn ngữ khác mà không làm thay đổi ý nghĩa của văn bản nguồn.

• Phiên dịch: Là hoạt động chuyển thể 1 chữ, 1 câu, 1 đoạn văn hoặc 1 văn bản từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Việc chuyển đổi này cũng không được thay đổi ý nghĩa của ngôn ngôn ngữ gốc từ văn bản nguồn. Có 2 hình thức thông dịch viên là dịch đuổi và dịch cabin. Ngoài ra, phiên dịch viên còn có thể làm ở những nơi cần sự trao đổi giữa các ngôn ngữ khác nhau.

Về mặt cơ bản cả 2 loại dịch thuật này chỉ khác nhau về mặt hình thức thức thể hiện, song tính chất, quy trình dịch thuật vẫn giống nhau. Một người dịch thuật viên cần được đào tạo và rèn luyện bài bản cả về dịch nói và dịch viết.

Dịch thuật là gì? Thông tin cần biết về ngành dịch thuật

Các phương pháp dịch thuật phổ biến

Ngoài hiểu được dịch thuật là gì thì việc nắm các phương pháp dịch thuật cũng là điều hết sức cần thiết. Dưới đây là một số phương pháp dịch thuật phổ biến mà bạn cần nắm.

Dịch từng từ

Là phương pháp dịch các từ trong ngôn ngữ nguồn sang ngôn ngữ khác theo nghĩa phổ biến nhất. Phương pháp này đôi khi lại dẫn đến tình trạng sai văn bản nhất là các thành ngữ, tục ngữ.

Dịch hàm nghĩa từ vựng

Là phương pháp dịch theo cấu trúc ngữ pháp của ngôn ngữ nguồn được dịch sang ngôn ngữ đích với ý nghĩa gần nhất. Tuy nhiên, các từ có nghĩa từ vựng sẽ được dịch riêng biệt mà không phụ thuộc vào bối cảnh.

Dịch trung thành

Là phương pháp dịch thuật đòi hỏi biên dịch viên dịch chính xác nghĩa của văn bản gốc với các đòi hỏi cấu trúc ngữ pháp của ngôn ngữ nguồn.

Dịch sát nghĩa

Là phương pháp dịch thuật quan tâm đến cả giá trị thẩm mỹ của văn bản ngôn ngữ gốc.

Các phương pháp dịch thuật phổ biến

Dịch tùy ứng

Là phương pháp dịch được sử dụng chủ yếu trong dịch thơ ca hay kịch bản. Văn bản sẽ được tái hoàn chỉnh về mặt văn hóa từ ngôn ngữ nguồn rồi chuyển thành văn hóa ngôn ngữ đích mà vẫn giữ nguyên các yếu tố liên quan đến nhân vật, đề tài và bối cảnh.

Dịch tự do

Là phương pháp dịch thuật tạo ra các bản dịch mà cả văn phong, hình thức, nội dung không đồng nhất với văn bản nguồn.

Dịch văn cảnh

Là phương pháp thể hiện chính xác thông điệp của văn bản nguồn . Phương pháp này đôi khi làm thay đổi nghĩa của văn bản gốc khi sử dụng các thành ngữ hay tục ngữ.

Dịch truyền đạt thông tin

Là phương pháp dịch thuật chuyển thể chính xác nghĩa văn cảnh của văn bản gốc mà người đọc có thể dễ dàng chấp nhận và hiểu được nội dung và ngôn ngữ của văn bản dịch đó.

Một số lưu ý khi dịch thuật là gì?

Đối với những bạn mới bước chân vào dịch thuật thì ngoài hiểu được các điều cơ bản như khái niệm về dịch thuật là gì,... thì cũng cần lưu ý những quy tắc dịch thuật đáng lưu ý như :

• Đặc tính sử dụng ngôn ngữ: Mỗi một quốc gia có nhiều vùng miền và mỗi nơi lại có cách sử dụng ngôn ngữ khác nhau. Chính vì thế các bạn dịch thuật viên cần phải chú ý đến vấn đề này để sử dụng ngôn ngữ cho phù hợp.

• Văn hóa của mỗi quốc gia: Mỗi quốc gia có một nền văn hóa riêng biệt nên các dịch thuật viên nếu không am hiểu rõ về văn hóa sẽ dẫn đến dịch sai, làm người đọc lẫn người nghe hiểu lầm ý nghĩa của bản dịch.

• Lĩnh vực dịch: Mỗi lĩnh vực đều có những từ ngữ chuyên môn mà không phải người nào cũng biết và hiểu được. Do đó, các dịch thuật viên cần tham khảo các thông tin chuyên ngành thì mới có thể hiểu rõ và dịch sát nghĩa được.

• Dịch thuật viên cần phải có tính cầu toàn trong dịch thuật ( sai sót hoặc dịch thiếu, dịch không đủ ý sẽ gây ra hậu quả không lường ).

• Hiểu rõ xu hướng dịch thuật ở từng thời điểm khác nhau.

Một số lưu ý khi dịch thuật là gì?

Lời kết

Dịch thuật là một ngành khó nhưng cũng là ngành đang ngày càng phát triển mạnh và có cơ hội việc làm rộng mở. Nhất là trong thời kỳ hội nhập như hiện nay thì nhu cầu dịch thuật ngày càng tăng. Tuy nhiên để đáp ứng tốt yêu cầu của khách hàng mỗi biên dịch viên cần phải rèn luyện ngoại ngữ và kiến thức chuyên môn vững vàng.

Mong rằng với bài viết trên, bạn đã có cái nhìn rõ nét hơn về dịch thuật là gì hay về ngành biên phiên dịch.